مدیتیشن معنوی چیست ؟
مراقبه معنوی (Spiritual meditation) در سراسر جهان در ادیان و فرهنگ های بی شماری استفاده می شود. برخی از افراد از مدیتیشن معنوی برای استرس و آرامش استفاده می کنند، برخی دیگر از آن برای پاک کردن ذهن خود و برخی برای بیدار کردن و عمیق تر کردن ارتباط خود با چیزی بزرگتر از خودشان استفاده می کنند. در حالی که بسیاری از مطالعات علمی به دقت به این موضوع پرداخته اند که چگونه مدیتیشن می تواند فواید آرامش را ارائه دهد، کمتر به اثرات معنوی آن توجه کرده اند. این احتمالا به این دلیل است که معنویت به راحتی قابل اندازه گیری نیست. با این حال، مجموعه قابل توجهی از ادبیات علمی وجود دارد که مراقبه معنوی را در بسیاری از اشکال مختلف آن مورد بحث قرار می دهد.
سنت های سراسر جهان از مراقبه معنوی به عنوان راهی برای اتصال به الهی استفاده می کنند. هزاران، اگر نگوییم میلیونها سنت مذهبی و معنوی وجود دارد که شامل مراقبه معنوی به اشکال مختلف است. فقط چند نمونه از مراقبه معنوی در سنت های اصلی مذهبی عبارتند از:
- مدیتیشن هندو جاپا مالا و مانترا
- ذکر صوفیانه یا ذکر خدا
- اعمال کابالیستی یهودی
- محبت یا مراقبه متا در بودیسم
- مارانانوساتی باوانا یا تأمل در مورد مرگ و میر یک نفر در بودیسم تراوادا
- مراقبه زازن در بودیسم ذن
- حالت های خلسه در سنت های شمنیستی
- دعای متفکرانه مسیحی
جن آلیکو (Jen Alico)، مربی مدیتیشن معتبر، میگوید: «مراقبهی معنوی تمرین مراقبهای است که شما با تمایل به ارتباط با نیروی برتر، جهان، خدا، بالاترین خود و غیره در آن شرکت میکنید. مدیتیشن معنوی بر ایجاد درک عمیق تر از معنای معنوی- مذهبی و ارتباط با یک قدرت برتر متمرکز است. بر خلاف سایر اشکال مراقبه، مراقبه معنوی چیزی بیش از کاهش استرس یا آرامش است. آلیکو میگوید: «نیت اتصال به چیزی بالاتر از خودتان چیزی است که این تمرین را معنوی میکند. نیشا (Nisha) نیز معتقد است: «از دیدگاه و تجربه من از مراقبه معنوی، عنصر معنویت از ارتباط با روح فرد ناشی می شود.
ویژگی های مراقبه معنوی
مدیتیشن معنوی یک تجربه بسیار فردی است که می تواند برای هر فرد بسیار متفاوت باشد. یک اثر مهم در مورد این موضوع در تفکر غربی «انواع تجربه دینی» است که توسط فیلسوف، روانشناس، فیزیولوژیست و استاد دانشگاه هاروارد ویلیام جیمز (William James) در سال 1902 نوشته شده است. طبق یک مطالعه در سال 2019، کیفیت تجربه معنوی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- جذب یا از دست دادن حس جدایی
- شنیدن صداها یا دیدن رؤیا
- احساس یک “حضور” معنوی
- حس تعالی
- یک حس هیبت
موارد بالا به هیچ وجه کامل نیست و گزارشهای تجربیات معنوی بهطور باورنکردنی متنوع هستند. چه احساس اتصال خودکار به چیزی عمیقتر داشته باشید یا اصلا چیزی احساس نکنید، کارشناسان معتقدند که نباید سعی کنید آن را مجبور کنید. آلیکو میگوید: با هر نوع مدیتیشن، هرچه بیشتر تلاش کنید، برای رسیدن به حالت مراقبه سختتر میشوید. اگر تازه وارد مراقبههای معنوی میشوید، توصیه میکنم از مکالماتی که دیگران در مورد تجربه تمرین مراقبه معنوی خود صحبت میکنند دوری کنید.
این می تواند از انتظارات غیرواقع بینانه در مورد آنچه تمرین شما “باید” باشد جلوگیری کند. آلیکو میگوید: تجربههای هر فردی متفاوت خواهد بود، زیرا همه ما افراد زیبایی منحصربهفردی هستیم. نیشا نیز با آلیکو موافق است. او میگوید: به نظر من، این یک رویه است که نمیتوان آن را اجبار کرد و نباید تلاشی برای شتاب زدگی در آن انجام داد.
بیداری معنوی
برخی از مردم گزارش کرده اند که چیزی را تجربه کرده اند که به عنوان “بیداری” شناخته می شود. به عقیده نیشا، یک تجربه بیداری “فعال سازی آگاهی بالاتر یا افزایش آگاهی ما به عنوان روح” است. نیشا میگوید که این رویدادها میتوانند توسط تجارب تغییر زندگی یا انتخاب آگاهانه برای تغییر سبک زندگی به منظور همسو شدن بیشتر با انرژی روح ایجاد شوند. در حالی که برخی تحقیقات به مطالعه بیداری معنوی اختصاص یافته است، هیچ مدرک علمی وجود ندارد.
فواید معنوی مدیتیشن
- احساس متعادل تر بودن
- سکون و آرامش درونی
- واکنش پذیری کمتر
- احساس سعادت درونی که به شرایط بیرونی وابسته نیست
- یک حس قوی و معتبر از اینکه چه کسی هستید
- کاهش استرس ناسالم
- افزایش خلاقیت
- احساس تعلق قوی
- افزایش عزت نفس، اعتماد به نفس و پذیرش خود
- وضوح در اهداف زندگی شما
نیشا میگوید: تمرین شما متوجه شما میشود و سپس این آگاهی را برای شما به ارمغان میآورد که میتوانید انتخاب کنید هر لحظه از زندگی خود را چگونه تجربه کنید. به نظر آلیکو مدیتیشن، ارتباط ذهن و بدن را تقویت می کند. مدیتیشن شما را تشویق می کند که همه چیز را با نیت انجام دهید. هنگامی که مدیتیشن مداوم انجام می دهید، می توانید بهتر به آنچه بدن خود نیاز دارد گوش دهید. وقتی تصمیم می گیرید به بدن خود گوش دهید، طبیعتا زندگی آگاهانه تری دارید.
مزایای سلامتی مراقبه معنوی
یک مطالعه که در سال 2020 و همچنین مطالعه دیگری که در سال 2018 انجان شد نشان داده است که مراقبه معنوی می تواند یک درمان مکمل موثر برای چندین بیماری باشد، از جمله:
- اختلالات مصرف مواد، از جمله مواد افیونی، متا آمفتامین و مصرف مواد محرک
- افسردگی
- اضطراب
- فشار
- مدیریت درد
یک مطالعه در سال 2019 اشاره کرد که مراقبه معنوی میتواند برای کودکانی که دسترسی ثابت یا قابل اعتمادی به مراقبتهای پزشکی و روانی ندارند، حمایت کند. هم برای آلیکو و هم برای نیشا، مزایای مراقبه معنوی عمیق و گسترده است. من فکر می کنم که بزرگترین فایده مدیتیشن معنوی احساس ناب سعادت و اعتماد به آنچه هستید است. آلیکو در مورد تجربهاش میگوید: «شما در این واقعیت که دقیقاً همان کاری را انجام میدهید که قرار است در زندگی انجام دهید، بسیار مطمئن هستید.
مدیتیشن معنوی برای خواب
مدیتیشن معنوی نیز ممکن است فوایدی برای خواب داشته باشد. مطالعهای در سال 2019 نشان داد که استفاده از داروی ذهن و بدن، از جمله مراقبه معنوی، ممکن است روشی موثر برای کاهش مشکلات خواب برای بازماندگان سرطان باشد. نیشا راجع به مزایای مدیتیشن معنوی برای خواب می پردازد. او میگوید: خواب شما بهبود مییابد زیرا دیگر استرس ناسالم را تجربه نمیکنید و آگاهی شما از تجربیات روزانهتان درک بالاتری دارد.
آلیکو نیز معتقد است که: بسیاری از مشتریان من در اثر مدیتیشن احساس کاهش استرس و اضطراب میکنند که معمولا آنها را در شب بیدار نگه میدارد. اگر در خواب شبانه مشکل دارید، آلیکو توصیه میکند مانند مرحله دوم مدیتیشن، به سادگی روی نفس تمرکز کنید.او میگوید: دستهایتان را روی بدنتان بگذارید و شروع به برقراری ارتباط با نفس کنید، همانطور که در طول تمرین مدیتیشن انجام میدهید. این به آرامش بدن و رها کردن هر چیزی که شما را بیدار نگه می دارد کمک می کند. مدیتیشن اسکن بدن و مدیتیشن هدایت شده نیز از راهکارهای توصیه شده برای تشویق به خواب هستند.
نحوه انجام مدیتیشن معنوی
همانطور که در بالا ذکر شد، هیچ راهی برای تمرین مراقبه معنوی وجود ندارد. در زیر، آلیکو و نیشا دو روش مشترک دارند.
مراقبه معنوی آلیکو
آلیکو توصیه می کند یک بالش یا کوسن زیر خود قرار دهید و سپس مراحل زیر را طی کنید:
- دست راست خود را روی مرکز قلب، دست چپ خود را درست زیر ناف قرار دهید و چشمان خود را به آرامی ببندید.
- شروع به گوش دادن و ارتباط با نفس خود کنید. به صدای آن گوش دهید. در حالی که بدن شما با هر نفس حرکت می کند، آن را احساس کنید. اجازه دهید نفس شما با سرعتی راحت جریان یابد.
- نوری را در درون خود تصور کنید. رنگ و روشنایی را تجسم کنید. دمای آن را احساس کنید. این نور مال شماست و شما را به قدرتی بزرگتر راهنمایی می کند.
- هنگامی که با این نور احساس راحتی کردید، در حالی که از بدن شما خارج می شود و به سمت آسمان حرکت می کند، آن را دنبال کنید. همانطور که از میان ابرها و به آسمان ها حرکت می کند، آن را دنبال کنید.
- به خود اجازه دهید در بهشت احساس امنیت و ارتباط داشته باشید، حتی به اطراف نگاه کنید و کاوش کنید. تا آنجایی که دوست دارید زمان خود را در آنجا بگذرانید و به هر چیزی که ممکن است به شما برسد باز باشید.
- وقتی آماده شدید، نور خود را به بدن خود برگردانید. با تکان دادن انگشتان دست و پا به زمان حال و محیط اطراف خود بازگردید.
- برای اتمام مدیتیشن معنوی، به آرامی چشمان خود را باز کنید و به آرامی حرکت کنید که از مدیتیشن خارج می شوید.
مراقبه معنوی نیشا
به گفته نیشا، مراقبه معنوی ریشه در میراث جنوب آفریقا و جنوب شرق آسیا دارد. با قرار گرفتن در یک حالت نشسته راحت شروع کنید، به طوری که مچ پاها روی هم قرار نگیرند و پشت شما صاف باشد و به چیزی تکیه نکنید. مطمئن شوید که هیچکس مزاحم شما نخواهد شد و هیچ مزاحمتی مانند تلفن یا موسیقی وجود ندارد و به خود اجازه دهید تا زمانی که نیاز دارید در آنجا باشید.
- با مشاهده ریتم تنفس خود شروع کنید.
- همانطور که با تنفس خود هماهنگ می شوید، اجازه دهید آگاهی شما با ضربان قلب شما هماهنگ شود. ریتم ضربان قلب خود را احساس کنید. اگر ذهن شما مشغول شود اشکالی ندارد. به سادگی از نفس خود به خاطر نظراتش تشکر کنید و سپس به او بگویید که این زمانی است که می تواند از آن برای استراحت استفاده کند.
- اکنون اجازه دهید آگاهی شما به فضای قلب شما منتقل شود و به سادگی مشاهده کنید که در این فضا چه احساسی دارید. آیا فضایی دلپذیر است؟ آیا از بودن در آنجا احساس امنیت و خوشحالی می کنید؟ آیا مقاومتی برای حضور در آنجا وجود دارد؟
- هنگامی که زمان لازم را در فضای قلب خود سپری کردید، اجازه دهید آگاهی شما دوباره بر ضربان قلب و سپس تنفس شما متمرکز شود، سپس به اتاق بازگردید و چشمان خود را باز کنید.
پس از تمرین، نیشا توصیه می کند تجربیات خود را یادداشت کنید و آب فراوان بنوشید.
چه زمانی مراقبه معنوی را انجام دهیم ؟
شما می توانید در هر زمانی از روز مدیتیشن کنید، اما آلیکو معتقد است صبح و عصر بهترین هستند.او می گوید: «ین مواقعی است که بدن ما به طور طبیعی برای اتصال و دریافت بازتر است. با این حال، اگر بهترین احساس را دارید که مدیتیشن خود را در نقطهای دیگر در طول روز انجام میدهید، به هر حال، کاری را که به نظر درست است انجام دهید. نیشا با نظر آلیکو موافق است. او میگوید: شخصا، من فکر میکنم مهم است که هر فردی بهقدر کافی خود را بشناسد تا بهترین زمان خود را تعیین کند، زیرا در این صورت احتمالا به تمرین روزانه متعهد میشود.
مدیتیشن صبحگاهی
اگر صبحها مدیتیشن میکنید، آلیکو به شما پیشنهاد میکند از قبل یادداشت کنید. از این زمان برای نوشتن هر چیزی که دلتان میخواهد استفاده کنید، بعضی روزها ممکن است طولانی باشد. روزهای دیگر فقط یک یا دو پاراگراف این کار را انجام می دهد. این به پاکسازی ذهن شما قبل از مدیتیشن صبحگاهی کمک می کند.
مدیتیشن شبانه
در شب، آلیکو توصیه می کند که مراقبه معنوی را درست قبل از خواب تمرین کنید. قبل از مدیتیشن گوشی خود را روی حالت پرواز قرار دهید و آن را تا صبح به همین حالت رها کنید. پس از مدیتیشن، قرار گرفتن در معرض صفحه نمایش خود را محدود کنید و به خودتان اجازه دهید به طور طبیعی بخوابید.